12. Kaikoura en slot Zuider-eiland (30 januari - 2 februari 2024)

Hallo allemaal,

Laatste blog alweer over het Zuider-eiland met als klap op de vuurpijl Kaikoura, 'de walvishoofdstad' van Nieuw-Zeeland. In 2008 ben ik hier niet geweest, dus het stond nu bovenaan mijn lijstje. De 'Big Five' van Kaikoura zijn de potvis, NZ fur seal en 3 soorten dolfijnen: tuimelaar, de bonte dolfijn en de Hectordolfijn. De potvis heb ik gezien tijdens de bootreis gisteren en ook nog een andere walvissoort: de long-finned pilot whale, een veel kleinere soort, die meer weg heeft van een grote dolfijnensoort. Ik denk trouwens dat ik de Hectordolfijn in Akaroa heb gezien (zie ook het filmpje). 

De Potvis wordt hier 'spermwhale' genoemd. Dat is een gekke naam: spermawalvis. En de naam klopt ook niet. Gisteren op de boot kregen we veel informatie over walvissen en de soorten die hier voorkomen. De spermwhale komt hier het meeste voor. De grootste, de Blauwe Vinvis, komt hier sporadisch voor en de orka's zijn er nu wel, maar komen niet zo vaak tevoorschijn (14 dagen geleden voor het laatst gezien). De Spermwhale heet zo, omdat de Europese kolonisten die op walvissen jaagden een witte smurrie in het hoofd van de walvis aantroffen. Die smurrie leek op sperma. Toen ze echter een vrouwelijke walvis slachtten kwamen ze ook die witte smurrie tegen dus het kon geen sperma zijn. Toen was het al te laat om de naam te veranderen. Die witte smurrie bleek 2,5 ton olie te zijn. De Spermwhale heeft een enorme kop, maar zijn hersenen zijn niet zo groot. Waarom die zo'n enorme hoeveelheid olie in zijn/haar hoofd heeft is niet geheel duidelijk, maar men denkt dat het is om de walvis op temperatuur te houden als die 1000 tot 2000 meter diep duikt om zijn voedsel op te halen. Hij leeft voornamelijk van inktvis en die leeft op grote diepte. De walvis kan 1 tot 2 uur onder water blijven voor hij naar de oppervlakte moet om 'adem te halen'. Tussen de duiken in rust hij 5 tot 10 minuten uit ('logging' in het engels). Dan moet je hem dus spotten en dat hebben we gisteren gedaan. Met audio-apparatuur worden de walvissen opgespoord. Die vangen de klikgeluiden op die de walvissen maken. Als ze hersteld zijn en de olie in het hoofd weer opgewarmd, duiken ze weer en dan komt de staart boven water en die heb ik op de foto! De eerste keer dat het gelukt is om de staart op de foto te krijgen. 

Van de walvis en het spuiten heb ik filmpjes gemaakt. Hij was dichtbij en ik stond vooraan.  Meerdere Long-finned pilot whales zwommen, net zoals dolfijnen, met ons mee.  Ook een machtig mooi gezicht. Het was ook prachtig weer en er stond niet al te veel wind, maar de boot (een catamaran) deinde wel behoorlijk, dus hopelijk hebben jullie geen last van zeeziekte. 

De zee rondom Kaikoura is uitermate geschikt voor walvissen, omdat de warme subtropische golfstroom en de voedselrijke koude poolstroom elkaar ontmoeten in de onderwater canyon van Kaikoura. Een hele diepe kloof die gevuld is met zeewater. Dat merkte ik ook toen ik ging zwemmen. Je gaat gelijk de diepte in en het water is veel kouder dan tot nu toe. Het zijn overigens wel vooral de jonge mannelijke potvissen (14 tot 25 jaar) die hier leven. De oudere mannetjes, de vrouwelijke en hun jongen geven de voorkeur aan de warmere subtropische wateren ten noorden van Nieuw-Zeeland. Daarnaast hebben we gisteren en vandaag tijdens de kajaktocht ook albatrossen en Jan-van-Genten zien vliegen. Niet de Royal Albatros, maar iets kleinere soorten. Die hebben nog steeds een indrukwekkende spanwijdte. 

Vanmiddag de kajaktocht naar de zeehondenkolonie gemaakt. Ook alleen maar mannen, maar wel hele lieve: ze zwommen dicht bij de kajaks. Ze jagen 's nachts op inktvissen, maar ze vinden het lekker om overdag een beetje te relaxen in het water en zich te wassen. Daar heb ik ook een filmpje van gemaakt. Even geduld als je niet gelijk wat ziet, want het is de moeite waard. Ik was met 3 Duitse jonge vrouwen, die op vakantie zijn. Dat kwam goed uit, want zeekajakken doe je met 2 in een kajak, behalve de gidsen, die zitten in een eenpersoonskajak. Wederom prachtig weer en niet al te veel wind, dus we bleven in balans. 

De gids vertelde over de gevolgen van de aardbeving die hier op 14 november 2016 heeft plaatsgevonden. Ik had er al het een en ander over gelezen en gezien in het plaatselijke museum. Het duurde slechts 2 minuten, maar - evenals de aardbevingen in Christchurch - had het een enorme impact op de mensen. Naast de camping staan nog steeds tijdelijke containerwoningen, waarin mensen wonen wiens huis door de aardbeving is verwoest. Veel gebouwen/winkels/restaurants (Kaikoura leeft van de kreeftenvisserij en toerisme) zijn zwaar beschadigd. Daar zie je niet zoveel meer van, maar wat er nu staat is vrijwel allemaal nieuw of tijdelijk. Een van de opvallendste gevolgen is dat tussen Kaikoura en Blenheim (ongeveer 125 km ten noorden van Kaikoura)  de zeebodem met 1 tot 4 meter omhoog is gekomen. Daar waar we met de kano's te water gingen, kan je dat ook zien. Morgen als ik naar Blenheim rijd langs de kust, zal ik erop letten. Men verwacht overigens over niet al te lange tijd dat het hele Zuider-eiland getroffen wordt door een aardbeving, omdat de breuklijn die aan de beurt is volgens de berekeningen al 'over tijd' is. Griezelige gedachte. 

Vandaag van Kaikoura naar Blenheim gereden en dat ligt maar een half uurtje rijden van Picton, waarvandaan de ferry naar Wellington vertrekt.  Langs de route liggen Ohai Point (met zeehondenkolonie, inclusief jongen), Lake Grassmore waar zout gewonnen wordt en ik heb een wandeling gemaakt door de Wairau Lagoons, (met direct ernaast een afvalwaterzuiveringsgebied, dus niet zo geweldig en kaal gebied). Tot slot heb ik het Omaka Heritage Aviation Centre bekeken, waar vliegtuigen uit de eerste en tweede wereldoorlog verzameld zijn. Niet dat ik daar nou zo enthousiast van wordt, maar de filmregisseur van de Lord of the Rings (Jackson) heeft de vliegtuigen in prachtige decors neergezet, waardoor ze weer tot leven komen. Dat mag je natuurlijk niet missen. 

De volgende blog zal van de oostkust van het Noorder-eiland tot jullie komen. Tot dan!

Groeten Annemiek