7. Kustroute, Trogir en Split (24 tot 27 juni 2023)

Hallo allemaal,

inmiddels ben ik een stuk noordelijker van Kroatië in Trogir, iets ten noorden van Split. Eigenlijk was ik niet van plan om Split deze keer te bezoeken, maar vanuit Trogir kan je er met de boot naar toe. Uurtje varen. Wel vroeg vanmorgen: 8 uur vertrek of pas 11.15 uur. Aangezien het hier nog steeds erg warm is (rond de 35 graden inmiddels) leek het mij verstandig om vanmorgen vroeg te gaan en dat hebben meer mensen bedacht. Het was al druk in Split. In de loop van de dag werd het nog drukker, zelfs drukker dan in Dubrovnik.

Dat houdt mij natuurlijk niet tegen om wederom een toren te beklimmen, dit keer van een 57 meter hoge 13e eeuwse klokkentoren die naast de St. Domniuskathedraal staat. Split is een apart archeologisch fenomeen. De Romeinse keizer Diocletianus was de enige keizer die vrijwillig met pensioen ging. Anders keizers gingen door tot hun al dan niet gewelddadige dood. Hij regeerde van 284 tot 305 na Chr en hij had zijn oog op Split laten vallen om daar zijn oude dag door te brengen. Hij liet daarom een paleis van maar liefst 4 ha bouwen. De restanten van dat paleis vormen nu nog voor een groot deel het historische centrum van Split. Hij heeft er 11 jaar van kunnen genieten. Pas 3 eeuwen later vestigden vluchtelingen zich in het paleis. De rijken vestigden zich in de appartementen van de keizer. De armeren gingen in de torens wonen. Diocletianus was een christushater. Hij ging er slecht mee om, maar na zijn dood bouwden zij eeuwen later op zijn paleis kerken. Dat gold met name voor de St. Domniuskathedraal: dat was oorspronkelijk het graf (mausoleum) van Diocletianus, maar in de 7e eeuw werd de kathedraal ingewijd en de sacrofaag van Diocletianus werd verwijderd en vervangen door de resten van St. Domnius. Deze bisschop uit de derde eeuw stierf de martelaarsdood toen Diocletianus de christenen vervolgde. Dus toch nog gerechtigdheid, hoewel de christenen natuurlijk ook een hoop ellende hebben veroorzaakt. De St. Domniuskathedraal is bekend als de oudste kathedraal ter wereld die nooit wezenlijk is verbouwd. Alleen het koor stamt uit de 13 eeuw. De kathedraal is niet groot en achthoekig. Heel apart. Het hele paleis bestaat dus uit diverse 'lagen'. Nu wonen er ook nog mensen en er zijn veel winkeltjes en pleintjes en heel veel horeca. Het paleis heeft 4 toegangspoorten: de gouden (= hoofdingang met 'mijn' stoere ridders (zie de foto's), de zilveren, de koperen en de ijzeren poort. Buiten de muren ligt het stadhuis en ook nog een aantal andere bezienswaardigheden. Ik heb een uitstapje gemaakt naar het archeologisch museum met een interessante expositie over glazen voorwerpen. Ongelooflijk dat ze in de eerste eeuw na Chr. al zulk prachtig glas konden maken. Het zou in de huidige winkels niet misstaan. Ik zal nog bijschriften bij de foto's zetten, voor zover ik mij herinner. 

Eigenlijk was ik van plan om alleen Trogir nog te bezoeken n.a.v. een tip en mijn reisboek noemt het een 'hoogtepunt in Dalmatië'. Een mooi historisch plaatsje aan de zee, net ten noorden van Split. Dat heb ik gisterenmiddag nog kunnen bekijken. Gelukkig ook hier een kerktoren en de restanten van een kasteel die ik kon beklimmen met een mooi uitzicht over de stad. De toren hoort bij de St. Laurentiuskathedraal, die ook een hele mooie toegangspoort heeft. Het mooiste stukje romaanse beeldhouwwerk van heel Dalmatië. De poort dateert uit 1240. De kerk is overigens ook mooi van binnen. Dat is maar één van de vele bezienswaardigheden van Trogir. De bijschriften bij de foto's vertellen de rest. 

In Trogir sta ik op een camping pal aan zee (tweede rij en in de schaduw). Dus als ik bezweet terugkom van het bezoek aan de stad, duik ik zo de zee in. En nog fijner: het is goed te fietsen naar het centrum. Dat is maar 2 km en de weg is redelijk breed en de auto's rijden niet zo hard en het is redelijk vlak. Dat komt niet vaak voor in Kroatië. Vanuit Dubrovnik heb ik voor het grootste deel de kustroute gevolgd. Die is mooi met witte plaatsjes en pittoreske kerkjes en een blauwe zee en toppen en dalen. Vrijwel continu met hoge bergen aan de andere kant van de weg.  De kuststrook is maar smal met uitzondering van de vallei waar de rivier de Neretva stroomt. Die vormt een soort delta, waardoor de vallei heel groen en vruchtbaar is. Er wordt o.a. veel fruit verbouwd, dat in stalletjes langs de kant van de weg wordt verkocht.  Op het smalle deel van de kuststrook hangen bebouwing inclusief de campings zo ongeveer tussen weg en zee. Dat zijn terrassencampings en op zo'n terras heb je vaak ook je levelers nodig om nog een beetje recht te staan. Miep staat met haar voorbanden nu ook op het hoogste punt van de levelers, maar we hangen nog enigzins naar voren, maar het lukt wel. Alles went. Dat is wel jammer van Kroatië: weinig mogelijkheden om te fietsen en weinig vlakke stukken. Ik ben heel blij dat ik in een vlak land woon.

Zaterdag had ik langs de kustroute naar het noorden nog wat bezienswaardigheden ingepland, maar de 1228 meter hoge skywalk van Biokovska in de buurt van Makarska (middelpunt van de 'Dalmatische Rivièra') was zo druk dat ik uren zou moeten wachten op erop te mogen en de Rots van Brela bij Punta Rata (een klif begroeid met een dramatisch door de wind geteisterde pijnboom) heb ik ook maar overgeslagen gelet op de drukte. Nu genoteerd dus komt een volgende keer. Ik ben wel bij een kopie van de grot van Lourdes geweest (Veprice). Ik dacht dat Maria daar ook was verschenen, maar dat is dus niet zo. De grot lijkt op die in Lourdes en dus is er ook maar een bedevaartoord van gemaakt, inclusief een buitengebeuren. Het was er minder druk dan in Medjugorje en ik ben ook niet gebleven voor de mis. Het ligt wel in een mooie omgeving met de bergen en de bossen op de achtergrond. 

Morgen rij ik naar Slovenië om nog een op de heenweg niet bekeken kasteel te beklimmen om het af te leren. De volgende en laatste blog van deze reis zal wel vanuit Nederland komen. Veel lees- en kijkplezier maar weer. 

Groeten Annemiek

P.S. het paleizencomplex van keizer Diocletianus is ook een filmlocatie van Game of Thrones: het was de drakengevangenis en drakenschool van Daenerys.