22. Kaap Kolka, Lijflandse kust, Ventspils en NP Pape (Letland; 11 tot en met 15 augustus 2022)

15 augustus 2022 - Pape, Letland

Ik dacht dat ik tussen de Letten hier op de camping in Pape stond, maar het zijn vooral Litouwers weet ik nu. LT op de kentekenplaat is Litouwen en LV is Letland. De schoolvakanties zijn voorbij en dat is te merken. Na een heel druk weekend is het nu een stuk rustiger. De camping staat tussen het zandstrand aan de Oostzee en het Nationaal Park Pape. Het is niet zo gek dat er veel Litouwers staan, want Pape ligt bijna op de grens met Litouwen. Overigens moet je er wel wat voor over hebben om hier te komen: 12 km onverharde weg en niet zomaar een: een wasbord van heb ik jou daar. Miep is behoorlijk door elkaar geschud. Nu kun je er maar beter met een behoorlijke vaart overheen rijden, want dan heb je de minste last. Daar moet je wel even lef voor hebben, maar ik het het gedaan. Dat levert enorme stofwolken op, maar gelukkig ben ik daar niet alleen verantwoordelijk voor. 

Gisteren (zondag 14 augustus) heb ik niets gedaan. Het was warm (rond 30 graden) en ik heb de was gedaan en 2 keer in zee gezwommen. Ik sta op het meest aantrekkelijke plekje van het grote grasveld waar campers en tenten met gewone auto's door elkaar staan. Het zijn maar een handvol campers. Een enkele Duitser en de rest is LT/LV. Ik heb wel een nacht op dit plekje moeten wachten op een reserveplek, die eigenlijk ook prima was. Alleen op iets grotere afstand van sanitair en strand, maar wel rustig.  Rond het middaguur vertrokken steeds meer mensen en kon ik dit mooie plekje bezetten. In totaal 3 nachten. Morgen ga ik door naar Litouwen. 

De hele week blijft het warm, maar als je op de camping blijft, zie je niets. Dus: boekje over het NP Pape gevraagd bij de receptie van de camping en daarin staat een keurig kaartje wat je allemaal kunt zien van het prachtige meer met heel veel vogels en vleermuizen. Het is een Natura 2000 gebied, dus het moet wel wat voorstellen. Ik heb alle energie bij elkaar geschraapt en ben op de fiets gestapt om het een en ander te bekijken. Helaas geen van de auto's gescheiden fietspaden, dus bij iedere auto die langs kwam, was het stof happen. Doorgezet voor het goede doel: ik moet toch iets van het meer kunnen zien, maar zelfs vanaf de hoge vogelkijkhut geen water gezien; alleen heel veel riet. Ook geen vogels trouwens, maar dat is niet zo gek, want de meeste vogels zijn hier in voorjaar of najaar. Nog op andere plekken gekeken die volgens de kaart heel dicht bij het meer zouden moeten liggen, maar dat leverde ook niet meer op dan de smalle waterwegen die waarschijnlijk naar het meer leiden. Sommige routes waren onbegaanbaar omdat het particulier eigendom is. Ik ben ook een heel vervallen complex tegengekomen; waarschijnlijk een oude kolchoz (= collectieve boerderij) uit de Sovjettijd. Wel sinister zo'n complex. Uiteindelijk denk ik dat het een soort lagune is die overwoekerd is met riet en waarin het waterpeil in de zomer laag is. Dat werd bevestigd door een vakantieganger die in een zomerhuisje zat dat volgens de kaart aan het water zou moeten liggen. Gelet op het beeld vanuit de vogelkijkhut zou dat zo maar kunnen kloppen. Nog wel de vuurtoren aan de strandkant bekeken en ik ben gestuit op de Tarpanpaarden die door het WNF zijn uitgezet om het gebied te begrazen en zo voor dichtgroeien te behoeden. Er zouden ook oerossen en wisenten zijn uitgezet. Ik kom wel een keer terug in voor- of najaar, want ik heb niet de indruk dat ik alles heb gezien. 

Vanaf Riga heb ik de noordelijke punt van Estland verkend. Ook dit gebied was in de Sovjettijd verboden gebied, omdat het werd gebruikt voor militaire doeleinden. De bewoners moesten hun woningen verlaten en kregen die pas begin jaren 90 terug. De punt zelf heet Kaap Kolka naar het plaatsje Kolka, dat in de buurt ligt. Zwemmen op de Kaap mag niet vanwege de sterke stroming en daarom heb ik een duik in zee genomen in Roja, dat een half uurtje rijden vóór de Kaap ligt. Roja zou een pittoresk vissersdorp zijn, maar dat hebben ze goed weten te verstoppen. Al zoekende naar die leuke vissersbootjes, kwam ik een parkeerterrein met loopplanken naar het strand en zelfs een beachbus op het strand tegen, dus vandaar die duik.  

De weg van Riga naar de Kaap bestaat uit dennenbossen met wat berken aan beide kanten van de tweebaansweg die overigens niet al te best is. Aan de kustkant grenst het bos direct aan de uitgestrekte zandstranden van de Golf van Riga  vóór Kaap Kolka en van de Oostzee daarna.  Op het puntje van de Kaap zie je dat de Golf van Riga en de Oostzee elkaar 'ontmoeten'.  Ik heb daarvan een filmpje gemaakt. Op het strand liggen veel (dode) dennenbomen. De zandkust kalft af door het water, waardoor de bomen geen houvast meer hebben en op het strand belanden. Dat wordt een Glintkust genoemd. Ik ben tegen zonsondergang naar de Kaap gegaan en ik was niet de enige. Weer een mooie zonsondergang. Aan de overkant is de vuurtoren van Saaremaa te zien, het eiland van Estland waar ik ben geweest. 

Na de Kaap heet de kust aan de Oostzeezijde de 'Lijflandse kust'. Lijflanders of Lijven waren 2000  jaar voor Christus de eerste bewoners van een groot gebied dat een deel van de huidige Baltische Staten besloeg. Ze worden Finoegrische stammen genoemd, bestaande uit onder meer Finnen, Sámi, Esten, Karlianen, Hongaren. Het Balticum groeide eind 12e eeuw uit tot een belangrijk kruispunt van handelswegen. Die handelsbelangen zorgden ervoor dat rond 1200  Duitse kruisridders de Golf van Riga binnen zeilden en het gebied innamen, maar met het deel dat nu Litouwen is, lukte dat toen niet. Een aantal eeuwen later wel. Overigens heeft de nederlaag een aantal Baltische steden geen windeieren gelegd. Onder andere Riga, Tallinn en Ventspils groeiden van de 13e tot de 16e eeuw uit tot welvarende Hanzesteden. Tot de Lijflandse oorlog (1558 - 1583) daar een eind aan maakte. Toen Letland in de 17e eeuw tot één natie samensmolt, ging het grootste deel van de Lijflanders op in de Letse bevolking. Tegenwoordig wonen er nog ongeveer 1000 Lijflanders in 14 piepkleine vissersdorpjes langs de kust en dat wordt de Lijflandse kust genoemd. 

Ik heb met de fiets een paar van die dorpjes bekeken, maar die hebben letterlijk maar weinig om het lijf. Hier en daar wat huisjes in het bos. Sommigen daarvan zien er nog authentiek uit; anderen zijn opgeknapt tot (vakantie-)woning. Haventjes heb ik niet gezien, maar dat komt ook omdat de Russen de visserij de nek om hebben gedraaid. Er is nog een klein aantal Lijflanders die moeite doet om de cultuur en taal te behouden. Dat doen ze in het Huis van het Lijflandse Volk in Mazirbe dat in 1930 is gebouwd met de financiële hulp van Esten, Finnen en Hongaren wier talen dezelfde wortels hebben als het Lijflands. Gedurende de Sovjettijd moest iedereen het gebied verlaten en mocht er ook niet meer gevist worden. In het bos tussen Mazirbe en het strand liggen een paar wrakken van vissersboten die op bevel van de Russen daar gedumpt zijn.  Verder nog een bijzondere geweienverzameling bekeken, die zich bevindt op de zolder van een campingeigenaar in een van de dorpjes. De vader van de campingeigenaar  heeft de geweien in vele tientallen jaren verzameld. Benadrukt wordt dat ze gevonden zijn en niet verkregen door het doden van de dieren. Dat is bij geweien heel goed mogelijk. De vraag is of dat ook het geval is met de huiden van een paar katachtigen  (lynx?) en een beer die er ook hingen. Kennelijk zijn er in dit gebied ook elanden (zie foto). 

In de buurt van Ventspils (in het Duits: Windau) had ik een leuke plaats gevonden bij een meer, waar ik ook gezwommen heb, maar helaas hangjongeren op brommers kwamen de rust verstoren. Ik was er alleen met de camper (wel veel personenauto's, maar die vertrekken meestal na zonsondergang). Toen maar doorgereden naar een grote parkeerplaats dichtbij het centrum van Ventspils en de haven waar ferries naar o.a. Sint Petersburg in Rusland vertrekken. Ook daar was trouwens geen enkele andere camper te bekennen. Redelijk rustige nacht. Ventspils heeft mij blij verrast. Ik had er niet veel van verwacht, want het is een havenplaats waar kolen en olie, onder andere van Rusland, worden overgeslagen. De olie wordt in treinen vanuit Rusland aangevoerd en vervolgens verscheept naar Rotterdam (staat in mijn reisboek). De havenactiviteiten zijn te zien vanaf de promenade die aan de overkant van de rivier Venta  is aangelegd. Dat is heel mooi gedaan met brede fiets- en wandelpaden. Aan het eind van de promenade is een uitzichtstoren waar je de duinen en het strand en de haveningang kunt zien. Daarvoor ligt de wijk Ostgals, die in de 19e eeuw  werd gebouwd als buffer om te voorkomen dat het oude centrum onder het zand zou komen te liggen vanwege de nabijheid van de duinen. Er werden eenvoudige houten huizen neergezet bestemd voor boeren en vissers die zelfs subsidie ontvingen om daar te gaan wonen. Een deel van de woningen is heel mooi opgeknapt. Ventspils dankt zijn bestaan aan de vesting die de Lijflandse Orde in 1244 daar liet bouwen. Die heb ik ook bekeken. En natuurlijk staan er ook kerken in Ventspils. Heel dichtbij de camper weer zo'n mooie met die gouden koepels = Russisch - orthodox (gebouwd in 1901) en een nogal confronterende St. Nicolaaskerk, die in opdracht van tsaar Nicolaas I in 1835 werd gebouwd. In het park rond de kerk liggen beeldjes van (ongeboren) kinderen met daarnaast een persoonlijke tekst waarom ze niet geboren mochten worden. Toen ik aankwam op het marktplein begon net het volksdansen. Leuk om te zien en mooie klederdrachten. Een Oekraïnse moeder met - neem ik aan - haar twee kinderen zong een Oekrains lied. Van het volksdansen en  het Oekraïense lied heb ik een video gemaakt. 

Nou dat was het wel weer. Het blijft de komende week nog erg warm hier. Litouwen en Polen hebben een kortere kust dan Estland en Letland, dus ik zal daar sneller doorheen zijn. Litouwen heeft een deel van zijn kust moeten afstaan aan Rusland. Ik ga onder die Russische enclave - Kaliningrad - door en dan weer naar boven. 

Groeten Annemiek

Foto’s

7 Reacties

  1. Annemarie:
    15 augustus 2022
    Weer genoten van je informatieve verhaal en mooie foto’s
    Goede reis verder!
  2. Truus:
    16 augustus 2022
    Annemiek wat een prachtige belevenissen en avontuur.
  3. Mieke:
    16 augustus 2022
    Ik heb je verhaal weer met veel plezier gelezen. Goede reis verder , lieve groet uit Maarn.
  4. Jolanda:
    16 augustus 2022
    Heerlijk zo’n geschiedenisles weer. Ik zat er helemaal in en zie het in gedachten voor me. Het moet een totaal andere wereld zijn! Goeie reis weer en groetjes uit Buren!
  5. Hanny:
    16 augustus 2022
    Leuk om te weten allemaal en om te zien. Zeker met ter variatie die kleurrijke klederdracht/volksdansen!
  6. Cecile:
    16 augustus 2022
    Wat sta je er weer fris en fruitig op😄
  7. Joke:
    17 augustus 2022
    Fantastisch! Jij gaat dus nog eens terug daar? Veel plezier verder.